donderdag 14 december 2017

Van de boerderette 41. Robotmania

Uw Portugeest is heus geen bangbroek als het gaat om nieuwe technologie, robotica, kunstmatige intelligentie of biotechnologie: Zo'n aspergeplukrobot - ook al kost die een miljoen of zo - is toch een zegen voor de mensheid, als ook de Polen geen zin meer hebben om hun rug met het oogsten van dat witte goud naar de k. de helpen? Van mij mogen ze vandaag nog een robot ontwikkelen die de bosgrond op een steile helling maait (zonder jonge boompjes op te slokken natuurlijk). Dan wil ik de rommel nog wel bij elkaar harken om te verbranden of - liever nog - door een biomassabedrijf op te laten halen. En wat dacht je van een robot die als een aap in een dennenboom klimt om de takken op tien meter hoogte af te zagen. Als dat een beetje snel en goedkoop zou kunnen... Maar van het artikel dat ik vorige week in het design webtijdschrift `Dezeen´ las, sloeg de schrik me om het (nog steeds) biologische hart: `Zijn ze nou helemaal belatafeld!´ Wat me het meest beangstigde was de vanzelfsprekendheid waarmee het onderwerp werd gepresenteerd:


"Wild robots could replace vanishing species".

Deze uitspraak kwam van Arjen Bangma, curator van de tentoonstelling `Robotanica´  die in de week van 21- 29 oktober in Eindhoven te zien was.
Ik zag het al voor me: Artificiële bijen die de bloemen  moeten bestuiven nadat wij de echte met `Round-up´ (Monsanto) en ander gif hebben doodgepest, van plofkippenvlees voorziene robotkonijnen, die dienen als voedsel voor de kunstmatig instant gehouden Iberische wolf  (Stad en land 8), omdat het konijn in Portugal zo goed als verdwenen is door myxomatose en rabbit heaemorrhage disease (Van de boerderette 26). Of misschien is het zelfs beter om die wolf maar meteen door een robot te vervangen. Heeft ie ook geen konijnen meer nodig. Dat is nog eens logistiek ingrijpen in die (veel te dure) natuur!

spechtrobot

Toen ik wat verder las bleek die tentoonstelling vol te zitten met lief voor mens en natuur bedoelde ontwerpen die zijn ontstaan door samenwerking van kunstenaars en robottechneuten: Een buitelkruid robot, die informatie kan verzamelen over verwoestijning in moeilijk toegankelijke gebieden (Hadden twee broers uit Kaboel al niet eens iets dergelijks bedacht om landmijnen onschadelijk te maken?), een zelfvoorzienende tuinrobot en nog een aantal onschuldige en handige robottoepassingen.

Maar bij de `spechtrobot´, die is ontworpen omdat de specht (in welk land?) zo goed als verdwenen is en die het geluid van deze vogel nadoet om schadelijke insecten uit de bomen te jagen denk ik: "Ho effe, nou draai je het probleem om." En dan kan die meneer Bangma wel beweren dat je - zolang dit probleem speelt - ´een tussentijdse periode nodig hebt waarin je deze types van technologisch design oplossingen kunt gebruiken, om de schade (aan de bomen) zoveel mogelijk te beperken, maar wie bepaalt hoe lang die periode gaat duren. Misschien wel voor altijd want zo'n - relatief goedkope - oplossing motiveert niet bepaald om veel geld te steken in een herintroductie van de specht.
Die specht is gelukkig - en in verschillende variëteiten - in Noord-Portugal nog luid en duidelijk aanwezig. Vaak hoor ik er twee of drie tegelijk aan het werk.

headset voor ongelukkig kippen

Ook bij die `headset´ die een virtuele, pastorale, werkelijkheid voor plofkippen (heb je ze weer) moet oproepen, denk: "Dat is het paard achter de wagen spannen." Waarom de leefomstandigheden van de arme kippen nu niet eens echt aangepakt: Een fijner leven voor de kip, minder ziektes, plagen en massavernietiging en nog beter vlees op de koop toe.

Dan waren daar nog die minidrones in de vorm van libellen (cameraatje erin en je hebt een praktisch onzichtbare spion, waarvoor niemand meer veilig is; maar dit terzijde). Wanneer je in een dergelijke drone nog wat (zwerm) gedrag programmeert en ze goedkoop kunt produceren, heb je in een mum van tijd die bij van het begin van dit verhaal. En die gerobotiseerde insecten.. Gaan we straks ook andere dieren, bijvoorbeeld (bijt)honden aansturen met chips?

echte bijen op de boerderette

Het is natuurlijk prachtig dat de mensheid in staat is om zulke ingenieuze zaken te bedenken en nog te maken ook - ja hoor, ik ben trots op jullie - maar de vraag is: `Wat doen we er mee?´, of misschien nog wel belangrijker:`Wie gaat er wat mee doen?´ Op het gebied van menselijk kattenkwaad kun je gerust de Wet van Murphy toepassen: Als er een manier is om het uit te halen, gebeurt het. Nu de zeggenschap over wat er gebeurt in de wereld steeds meer bij  (de lobby's van) multinationals i.p.v. democratisch gekozen regeringen komt te liggen, blijft er steeds minder ruimte over voor zaken die niet in economische belangen kunnen worden vertaald.

En dat brengt me op een ander artikel (met podcast) dat ik las in de webkrant `De Correspondent´: `Mag een boom ook gewoon zichzelf zijn´, waarin met natuurfilosoof Matthijs Schouten wordt ingegaan op de vraag die in het VPRO programma `Tegenlicht´ aan de orde kwam: Moet of mag je zelfs de natuur in economische waarde uitdrukken. Lars Hein, hoogleraar Ecosystem Services and Environmental Change aan de universiteit van Wageningen wil de waarde van alle (Nederlandse) natuur in een boekhoudkundig systeem opnemen, om `natuurlijk kapitaal´te managen en verkwisting te voorkomen. Boekhouder van de koude grond! Als zo'n megalomaan project al zou lukken, zijn de nadelen veel groter dan de voordelen en zelfs - letterlijk - levensgevaarlijk! Want wat voor discussie krijg je dan met natuurverwoestende ondernemingen (om maar eens bij die bijen te blijven): `Nou dan zorgen wij toch voor robotbijtjes. Niets aan de hand, En veel  goedkoper. Kunnen we rustig blijven doorspuiten.´

zelfs in de winter actief

En zo zal men alles wat geen directe economische waarde heeft - en waarom niet meteen ook maar de mens (behalve natuurlijk die kleine, rijke elite) - uitroeien of proberen te vervangen door `technologische wondertjes´, mogelijk gemaakt door technici en mooi afgewerkt door designers of andere kunstenaars. Er bestaat zelfs al (een tijdje) een artificiële boom.
Je kent vast dat liedje van Joni Mitchel wel:`Don´t it allways seem to go, that you don´t know what you´ve got ´till it´s gone´ (Big Yellow Taxi).



                                       
                                  https://www.youtube.com/watch?v=ZgMEPk6fvpg

We zijn toch nog wel iets meer dan homo economicus?
O mensheidje pas op uw zaakje!