De geest uit de fles 5. Doen ze het weer...

M´n mond viel open toen ik afgelopen maandag naar het journaal zat te kijken: "Doen ze het weer, die Duitsers." (maar ik dacht eerlijk gezegd aan een andere naam voor onze oosterburen, die nog uit de Tweede Wereldoorlog stamt). Dit keer was het Eurocommissaris Günther Oettinger (Economie en Digitale Samenleving) die - zonder enige aanleiding daartoe - over de mogelijkheid van een tweede `resgate´, reddingsprogramma van Portugal in het Europarlement sprak. "Ik weet niet hoe groot de kans daarop is, maar die is groter dan 0%." Ja, dank je koekoek. Die is zelfs voor Duitsland geen 0%, dat hebben we in het verleden wel gezien.

 

Hoewel zijn interventie rechtstreeks werd uitgezonden door AR TV ( Het kanaal dat dagelijks verslag doet van de werkzaamheden van het Europarlement), beweerde hij dat hij dacht dat de bijeenkomst niet openbaar was. Hmm. Een ervaren politicus zou beter moeten weten. Boze opzet misschien? Na de volledig misplaatste verklaring aan de pers van Wolfgang Schäuble eerder dit jaar, had Portugal langs diplomatieke weg vriendelijk doch dringend verzocht om dergelijke uitlatingen in het vervolg achterwege te laten. Ze brengen het land schade toe. Dat zou voor die economische technocraten toch gesneden koek moeten zijn.

Günther Oettinger

Schäuble, die op 9 juni, op een conferentie in Berlijn, gevraagd werd naar de solvabiliteit van de Deutsche Bank, weerde deze vraag af door te zeggen dat hij zich meer zorgen maakte over de situatie van Portugal: "Portugal vraagt om een nieuw reddingsprogramma en zal dat krijgen", zei hij letterlijk. Verbazing alom, tot hij in een later persbericht verklaarde dat Portugal om geen enkel reddingsplan had verzocht, maar dat het land "Een zware fout begaat, als het de verplichtingen die het op zich heeft genomen niet nakomt." Maar het ei was natuurlijk al gelegd. De markten die het - volgens de groep neoliberalen die op dit moment in Europa de dienst uitmaakt terecht - voor het zeggen hebben spitsten de oren. Je weet hoe het gaat met dat soort tendentieuze berichten: De bekende actrice... blijkt niet zwanger te zijn van internationale playboy ...

Maar waarom zeggen deze heren zulke lelijke dingen over Portugal. Heeft de huidige regering ook maar één keer laten blijken dat ze haar Europese verplichtingen niet na zal komen? Integendeel. De premier doet niet anders dan herhalen dat Portugal in 2016 aan alle gestelde eisen zal voldoen. 
Wat Schauble betreft stelt Nicolau Santos, econoom en adjunct directeur van de krant Expresso, het als volgt: Een paar uur voor de conferentie bleek dat het Noord-Amerikaanse filiaal van de Deutsche Bank voor het tweede opvolgende jaar de `stresstest´ van de `Federal Reserve (FED)´ niet had doorstaan. Eerder had het IMF een rapport uitgebracht waarin de mening werd geuit dat De Deutsche Bank `grote risico´s voor het financiële systeem op globaal niveau vertegenwoordigde´
Dus Schäuble `gooide het vuilnis in de tuin van de buurman om niet over wat hij in zijn eigen (tuin) heeft te hoeven praten´ (Santos).

Wolfgang Schäuble

Maar er is meer aan de hand. Wolfgang Schäuble (en de zijnen) kan het maar slecht verdragen als men op een andere manier denkt dan hijzelf. Dat is wel gebleken uit de manier waarop hij Varoufakis de mond gesnoerd en Tsipras op de knieën heeft gekregen. Portugal heeft op dit moment een socialistische regering die wordt gesteund door de communisten en het linkse blok (die beiden geen zitting in de regering hebben).
Die regering wordt door Schäuble en andere neo-liberale leden, zoals Oettinger en niet te vergeten Dijsselbloem, van zowel de Europese Commissie en de Eurogroep met grote argwaan bekeken, omdat ze een andere weg volgt dan die de heren in hun hoofd hebben: Herstel van inkomen en koopkracht, door opheffing van de kortingen op de inkomens van overheidspersoneel en verhoging van het (schandalig lage) minimumloon en de allerlaagste pensioenen, om daarmee de interne economie te stimuleren en de groeiende armoede te bestrijden (inmiddels bijna 2 miljoen Portugezen onder de armoedegrens) in plaats van nog meer bezuiniging, zoals Schäuble en de zijnen graag willen opleggen. Tegelijkertijd garandeert premier António Costa nakoming van alle met Europa afgesproken verplichtingen, onder meer door het verlagen van de overheidsuitgaven op andere gebieden en het verhogen van indirecte belastingen, zoals die op brandstof en differentiatie van de onroerende zaakbelasting.

António Costa

Het is binnen de Europese Commissie - tot groot verdriet van Jeroen Dijsselbloem - niet gelukt om Portugal sancties op te leggen voor het niet nakomen (in een paar decimalen) van het maximale begrotingstekort in 2015 en er is waarschijnlijk ook geen meerderheid te vinden is in het Europese Parlement om op die grondslag de toekenning van Europese stimuleringsfondsen van 2017 voor Portugal op te schorten: Hoe moet een land met moeilijkheden als Portugal nu uit de problemen komen als je het die fondsen ontzegt?
Een aantal vertegenwoordigers van met name Noord-Europese landen vinden die ontwikkeling niet fijn. Het zou andere Zuid-Europese landen, zoals Spanje (Italië?) en Griekenland op het idee kunnen brengen dat er een andere weg mogelijk is dan die van extreme bezuinigingen en de knoet erover, die zij in hun hoofd hebben. De weg van regeltjes die nagekomen moeten worden geldt overigens alleen voor landen die wat `minder gelijk´ zijn. Toen Jean-Claude Juncker door de pers gevraagd werd waarom aan Frankrijk geen sancties worden opgelegd vanwege het schenden van het Stabiliteitspact, antwoordde hij: "Omdat het Frankrijk is".

Maar het gaat kennelijk alleen nog maar om de nakoming van regeltjes op financieel gebied. Als een land als Hongarije alle Europese afspraken schendt met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting, het land met hekken afsluit en er niet over piekert om haar aandeel in de opvang van vluchtelingen na te komen, blijft het ineens erg stil in de ivoren toren van Europa.