woensdag 12 november 2014

Bijzonder Portugees 7. Mediterraan dieet

In december 2013 werd het `mediterrane dieet´ op de reprensentatieve lijst van immaterieel cultureel erfgoed van de UNESCO gezet. Als voortbrengers en doorgevers van dit erfgoed werden Italië, Portugal, Spanje, Marokko, Griekenland, Cyprus en Croatië aangewezen. De verscheidenheid van keukens tussen en zelfs binnen deze landen maakt de definitie van wat nu eigenlijk dat mediterrane dieet precies is een beetje lastig: Wordt bijvoorbeeld in Portugal en Spanje voornamelijk olijfolie als bron van vet gebruikt, in Noord-Italië bakt en braadt men in boter of reuzel en is de olijfolie alleen voor de sla en een drupje bij de gekookte groenten. In Marocco gebruikt men vaak schapenvet.



Maar laten we niet mugge(n)ziften. Bedoeld wordt natuurlijk een dieet met veel verse, lokale groenten en fruit, olijfolie als voornaamste vetbron, dagverse producten zoals kaas en yoghurt (met mate), beperkte consumptie van gevogelte, heel weinig rood vlees en vooral veel vis, met alle tradities van landbouw, veeteelt en visserij dit daar mee samenhangen en een keuken die zich kenmerkt door eenvoudige bereidingswijzen die de voedingswaarde van de ingrediënten zoveel mogelijk behoudt. En: Veel water, weinig wijn.
Wie zich aan dat dieet houdt, schijnt minder gevoelig te zijn voor hart- en vaatziekten en levert bovendien een bijdrage aan de vermindering van de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen (mest).
De consumptie van veel vis kan wel voor gewetensbezwaren zorgen, want als er zo wordt doorgevist is er binnen een jaar of tien alleen nog maar onbindend plastic in zee en oceaan op te vissen (de Middellandse Zee is al leeggevist) en ik denk niet dat de viskwekerijen de vraag al aankunnen. Daar dan maar op bezuinigen.
Misschien moeten we voor de proteïnen maar overstappen op insecten. Ik zag daar laatst een aardige documentaire over. Kakkerlakken en sprinkhanen schijn je heel lekker klaar te kunnen maken.

Mijn Portugese schoonmoeder (82) moest een beetje lachen om dat mediterrane dieet: "Armoededieet zul je bedoelen. Mij doet het denken aan wat de mensen aten tijdens de dictatuur. Bijna alleen maar aardappels en kool en hoogstens een beetje olijfolie, want die was duur. Zo af en toe at men een sardientje of een ei. Of zelfs maar een half. De meeste mensen hier in het dorp zagen nooit rundvlees en maar heel weinig varkensvlees. De arme keuterboertjes met hun grote gezinnen verkochten hun eieren, hammen en chouriços, als ze al zelf kippen of een varken hadden, om kleren voor hun kinderen te kunnen kopen. Vers fruit was er altijd in overvloed, maar daar moest je de eigenaar van de boomgaard wel voor betalen. De paters en de rijke boeren, ja die aten er intussen goed van."




Nederland, dat in 2012 het `immaterieel erfgoedverdrag´ van de UNESCO ondertekende, heeft nu ook het recht om landelijke of plaatselijke tradities als cultureel erfgoed van de menselijkheid aangemerkt te krijgen. De Nationale UNESCO Commissie heeft daartoe een `Nationale Inventaris´ opgemaakt. Ik vraag me af wat voor grutters zich in die commissie gewrongen hebben. Op die lijst staan zo´n vijftig trivialiteiten als `Wecken in Roden, `Draaksteken in Beesel´ en `Staphorster Stipwerk´. Ik miste nog net `Klootschieten in Krommenie´ (bestaat echt). Zijn dat de zaken die Nederland als culturele erfenis aan de wereld wil nalaten?

Waarom de zaak niet wat ruimhartiger aangepakt. Zet samen met Duitsland en België (laat de Engelsen er maar buiten, je weet wel waarom) de `Noordzeekeuken´ op de internationale kaart:
Brat- und bockwurst, zuurkool met vette jus, balkenbrij, hutspot met klapstuk, Gelderse rookworst, Zeeuwse mosselen en Belgische waterzooi met in ossewit gebakken frieten. Misschien niet zo goed voor hart en bloedvaten, maar wel verdomd lekker.
Ik zie ook grote mogelijkheden voor de rijke Nederlandse frituurtraditie, met een keur van originele producten voor de vetpan, zoals de satékroket, het lihanboutje, de berenhap, de frikandel en de Drentse topstick, die je bovendien tegen een kleine vergoeding zomaar uit de muur kunt trekken. Zie je nergens anders ter wereld!








Geen opmerkingen:

Een reactie posten