Bijzonder Portugees 24. Feestvarken Toninho

`Hoe zou het met hem zijn´, vroeg ik me af, `zou hij nog leven?´ In november van het vorig jaar stond `Toninho´ (Toni-njoe, oftewel Tonnie in het Nederlands) zowat op gelijke voet met Ronaldo: Een nationale held, een televisiepersoonlijkheid. Verslaggevers en cameraploegen trokken naar zijn woonplaats, Vilarandelo (Trás-os-Montes), om zijn maaltijden en wandelingetjes om de eetlust op te wekken vast te leggen voor het nageslacht en iedereen die hem kende een interview af  te nemen. Maar het vlees is zwak en het spek is lekker... Ik had me geen zorgen hoeven maken, want twee weken geleden werd Toninho met algemene stemmen verkozen tot de `Rei´, koning van het Carnaval van het dorp.

In d kapel van Santo António

In het najaar van 2015 had het organiserend comité van `de feesten van Santo António´, de beschermheilige van Vilarandelo, besloten om een oude plaatselijke traditie van stal te halen, `O reco (het varken) de Santo António´. Men kocht een flinke big die door de inwoners van het dorp moest worden vetgemest. Er werden 1000 `rifas´, loten, verkocht en in de week voor kerstmis zou de winnaar van de loterij de prijs krijgen, het varken voor de `rokerij´: Chouriço, salpicão en presunto (gerookte ham) en natuurlijk de oren voor het carnavalsmaal.
De opbrengst van de lootjes was bestemd voor de reparatie van het dak van de kapel van Santo António.

Op stal

Het varkentje, dat al snel de naam `Toninho´ kreeg, had het uitstekend naar zijn zin in het dorp. Overdag mocht het vrij rondlopen en bij iedereen de restjes van het eten opscharrelen. de kinderen gaven hem snoepjes en hij dronk zelfs koffie. Toninho had een vaste verzorgster die hem schoonhield en ´s avonds onder dak hielp. Het werd een prachtig zwart varken met een hoge aaibaarheidsfactor en de dorpsbewoners vonden hem zo aardig en slim, dat niemand veel zin had om het dier de hals af te snijden.

De oude traditie was al veertig jaar niet meer nageleefd, en hoewel nog veel mensen in het binnenland een varken houden en zelf slachten, verandert ook in de Portugese samenleving langzaam maar zeker de omgangscultuur met dieren. In het Portugese parlement heeft de PAN, een partij die zich onder andere inzet voor het welzijn van dieren, een zetel en twee jaar geleden is een nieuwe wet tegen dierenmishandeling in werking getreden.
Intussen waren wel alle lootjes verkocht.

Hoe de pers er lucht van kreeg, vertelt het verhaal niet, maar plotseling liepen cameraploegen elkaar voor de voeten en werden zowel Toninho als de kleine deelgemeente van Valpaços beroemd. Op het televisiejournaal van alle zenders waren de verrichtingen van het varken en zijn vrienden tot in de kleinste details te volgen en ook degenen die toch stiekem hun messen hadden geslepen, moesten nu wel een vroom gezicht opzetten.

Een apotheker, die in Vilarandelo werkt, won de prijs. Ze was, als ze zou winnen, nooit van plan geweest om Toninho tot `chouriços´ te verwerken. "Het is mijn gewoonte om bij dit soort initiatieven (een lot) te kopen", zei ze tegen een verslaggever, "Om te helpen. Ik besloot hem aan het Carnaval te geven. Zo blijft hij hier, waar hij thuis hoort, dichtbij de mensen die hem hebben grootgebracht. Het was Toninho die Vilarandelo op de kaart heeft gezet, nietwaar?"

                                       https://www.youtube.com/watch?v=aQ7cmDrzXFM
                                                                           Rei do Carnaval

Dit jaar werd het carnaval, in plaats van door de gebruikelijke koning en koningin, slechts door één koning, Toninho, bestuurd. Hij werd ondergebracht binnen de omheining van de leegstaande school en kreeg dagenlang de lekkerste hapjes toegestopt. En hij mocht op de praalwagen natuurlijk.
Na het feest pakte Toninho zijn oude routine weer op: Koffie drinken bij de buren en zijn kostje bij elkaar schooien in het dorp.
Maar wat moet er nu in de komende kerstloterij verloot worden? Mijn suggestie; Een haan, een heel grote, van aardewerk, uit Barcelos.