Portugal maakt het 1.Sexy Shoes

Eindelijk is het dan lente geworden. Je hebt onverwacht toch nog opslag gekregen, of je denkt gewoon `Laat de armoede de pest maar krijgen. Ik ga mezelf lekker verwennen met een paar mooie Italiaanse zomerschoenen.´ FOUT! Je loopt achter. Portugese schoenen moeten het zijn. Mooie, geraffineerd moderne en toch ambachtelijk gemaakte leren schoenen.

Op 25 november 2013 werd bekend dat Portugal, vertegenwoordigd door de Portugese vereniging voor de schoenenindustrie (APICCAPS), met de campagne `Portuguese shoes: The sexiest industry of Europe´ een Europese Award voor ondernemerschapsbevordering had gewonnen. De 1e prijs in de categorie `Ondersteuning van de internationalisering van ondernemingen´.

Het is duidelijk waarom. Alleen al in de laatste 2 jaar is de export van Portugese schoenen met ruim 20% gestegen naar een recordomzet in 2013 van 1,7 miljard Euro. En dan hebben we het niet over die nepleren voetomhulsels met garantie tot om de hoek, die je bij de Schoenencycloop haalt als het even minder gaat. Nee, Portugal maakt modieuze, echte lederen schoenen waar je Hugo Bos of Dolce en Cabana zich niet hoeven te schamen, maar waar je ook, zoals de foto´s laten zien, best iets informelers boven kunt dragen.

foto´s uit de campagne

De Portugese schoenenindustrie heeft, met succes, voor de duurdere schoenen gekozen. De gemiddelde prijs van een een paar is de op een na hoogste van Europa, 23,45€. Daarmee is Frankrijk gepasseerd en zit men nog maar net onder Italië. In 2012 produceerde Portugal 46 miljoen paar leren schoenen, 3,6% van de wereldhandel. In totaal werden 61 miljoen paar gemaakt in dat jaar. Bijna 10.000 kilometer schoen als je ze naast elkaar zet.

Er zijn bijna 1700 bedrijven, de meeste behorend tot het midden- en kleinbedrijf, met 41.295 werknemers. Een groot deel van de schoenenindustrie (40%) is geconcentreerd in Felgueires, tussen Amarante en Guimarães (en nu eens niet aan de kust), met bedrijven als Dkode, Nobrand en Joia. De werkeloosheid is hier het laagste van het land (11%). In de laatste maanden zijn daar 400 nieuwe arbeidsplaatsten gecreëerd en men verwacht in dit jaar nog een paar honderd nieuwe medewerkers nodig te hebben. Die gaat men werven met de slogan: `Maak deel uit van de meest sexy industrie van Europa´.

Portugese schoenen gaan het helemaal maken. Er is hier een groep supercreatieve ontwerpers aan het werk die onder het motto `geraffineerde innovatie´ Europa en de wereld aan het veroveren is.
Laat die Italianen zich maar gaan toeleggen op het fabriceren van hoefijzers (of deden ze dat al?).

Misschien denk je: `Die Portugeest zit nu gewoon reclame te maken. Wordt hij daar soms voor betaald?´ "Geen eurocent, eerlijk waar. Maar het is leuk om eens te schrijven over iets dat goed gaat in Portugal. Je mag een land toch ook wel eens promoten zonder het over natuurschoon of andere toeristische attracties te hebben? Daarom durf ik te besluiten met een variant op de Nederlandse slagzin uit de crisis van de jaren dertig (vorige eeuw): `Koopt Portugeesche waar, dan helpen we elkaar´. 

campagnelogo

Portugallig 4. Debat

In de huiskamer zitten een vrouw en een man voor de tv, een kleine donkerharige Portugese en een lange blonde Hollander: "Wil je nog thee?" Nee, dank je, ik heb nog." Op het journaal een verslag van het debat over de kortingen op de pensioenen in de Assembleia da República, het Portugese parlement.

Vertegenwoordigers van de regeringspartijen PSD (liberaal) en CDS/PP (nog een beetje meer naar rechts) verdedigen de kortingen met woorden als `solidariteit´ en `duurzaamheid´. De oppositie gaat in de aanval: De PS (sociaal-democraten) heeft het over onrechtmatig afnemen, het BE (lijkt een beetje op Groen Links) spreekt van diefstal, de communisten (CDU) van roof en staatsterrorisme. Waarop de PSD nog eens terugkomt met de beschuldiging dat de PS electoraal gewin boven het landsbelang stelt en dat zij ervoor heeft gezorgd dat Portugal in de huidige toestand verkeert. Amen.

Als iedereen zijn of haar zegje gedaan heeft, volgt de stemming, waarvan de uitslag al vast staat. De regeringspartijen hebben de meerderheid in het parlement en de afgevaardigden stemmen gedisciplineerd volgens de instructies van de partijleiding. Ongehoorzaamheid wordt  zwaar bestraft.

"Het had net zo goed een andere dag kunnen zijn, een debat over een andere bezuinigings- of belastingmaatregel", denkt de man, "In de afgelopen drie jaar is het verloop steeds precies het zelfde.
Soms is er nog een extraatje: Protestkreten vanaf de publieke tribune. Vorig jaar in mei werd zelfs door een groep gepensioneerden `Grândola vila morena´, het lied van de revolutie gezongen. De tranen sprongen toen in mijn ogen en ik ben niet eens een Portugees. De tribune werd zoals gewoonlijk ontruimd en de voorzitter zei weer eens hoe ondemocratisch, ja zelfs misdadig, dit soort acties zijn. Alsof wat zich in het parlement afspeelt nog iets met democratie te maken heeft. Dat lijkt toch meer op een partijtje pingpong, waarbij maar één speler een batje heeft. Buiten het parlement zijn elke dag demonstraties. In de afgelopen twee maanden hebben politie-agenten twee keer de trappen van het parlement bestormd uit protest tegen de enorme kortingen op hun salarissen en de jarenlange promotiestop. Wil toch wat zeggen in een gezagsgetrouw land als Portugal. Maar het helpt allemaal niets. Stakingen en protestacties worden glimlachend afgedaan en de sociale partners buiten spel gezet. Door niets geremd wordt het afbraakbeleid voortgezet. Waarom heeft Portugal eigenlijk geen senaat?"...

"Wat zie jij bleek, amor, ben je niet lekker?", vraagt de vrouw.
"Por-tu-gal-lig", zegt de man zacht, "Dat is het." Dan wat harder: "Ik voel me portugallig"
"Poertucalliek, wat is dat, een ziekte?"
"Gallig, wacht even, dan pak ik m´n woordenboek. Na wat geritsel: "Bilioso, bilioso de Portugal. Nee dat slaat helemaal nergens op. Het is niet te vertalen."
"Maar heb je dan last van je gal, pijn in je buik?"
"Nee hoor, het zit in mijn hoofd. Melancólico, zo iets. Komt door het journaal, door al die journaals van de afgelopen jaren. Ik ben soms bang om het aan te zetten, bang dat ze wéér nieuwe rottigheid  hebben bedacht."
"Ja, ik wordt er ook niet vrolijk van. Ik kan er soms niet van slapen. Die filios da ... Wil je nog thee?"
"Nee, dan moet ik er weer een paar keer uit vannacht. Is er geen leuke film vanavond. Zoiets als`Singing in the rain´?"
De vrouw begint te zappen.

gepensioneerden zingen `Grândola´ in het parlement

Van de boerderette 2.Raar beest

Na maanden van regen was het eindelijk drie dagen droog, dus kon ik weer eens gaan spitten in de moestuin. Ik raakte het beestje net niet met mijn hak, maar het lag wel een beetje versuft, misschien nog van de winterslaap, op zijn rug in de losse aarde te wriemelen. Kon ik het eens rustig bekijken.

De eerste keer dat ik er een tegenkwam was ik aardappels aan het poten. Vijf jaar geleden, als ik het goed heb. Wat een merkwaardig groot insect! Ik liep ermee naar de buurvrouw, die ook in de moestuin aan het werk was om te vragen hoe het heette. "O Santo António", riep ze. "Wat heeft die nou? Een ralo. Pas op, die steekt!" Ze sloeg het beest uit mijn handen en kliefde het met een haarscherpe slag van haar hak vlak voor mijn voeten in tweeën. Een beetje beteuterd hoorde ik aan hoe schadelijk dat insect wel was voor de wortels van de slaplantjes, de bieten en de peterselie.

Zo gauw als ik weer in de bewoonde wereld was (In die tijd kampeerde ik min of meer op het land), ging ik even bij Wiki langs en ja hoor, de ralo bleek een insect met de voorpootjes van een mol - dat was me ook al opgevallen - te zijn, dat in Nederland `veenmol´ heet. Het moet een vrouwtje zijn geweest, want die worden wel vijf centimeter lang, de mannetjes niet meer dan vier. de veenmol leeft met zijn vleugels opgevouwen op zijn rug voornamelijk ondergronds en graaft met die mollenklauwtjes razendsnel gangen, wat je goed kunt zien op dit  korte youtube-filmpje: http://www.youtube.com/watch?v=EhUTB9Kih58

Het is een omnivoor, die plantenwortels eet, maar ook regenwormen, ritnaalden en andere insectenlarven die aan de worteltjes van de sla knagen. Behalve de mens (tuinders) heeft het nogal wat vijanden, zoals dassen, vossen en andere nachtbrakers waarvan ik regelmatig de sporen op ons terrein tegenkom. Maar ook de poes gaat ermee aan de haal en niet te vergeten de torenvalk. Die loert speciaal op tsjirpende mannetjes. Om vrouwtjes te lokken graven die mannetjes tunneltjes die als klankkast dienen en daarvoor gaan ze dan zitten te tsjirpen. Dat geluid is zeshonderd meter verder nog te horen.
Dat de veenmol zou steken bleek een fabeltje. Het beestje heeft wel een stekel op zijn achterwerk, maar dat is een soort blindengeleidestok, een extra tastorgaan voor zijn duister bestaan en zeker niet bedoeld om in je vinger te prikken.

Deze keer ging ik maar niet naar de buurvrouw, maar wat moest ik nou met zo´n diertje dat schadelijk is, maar toch ook weer nuttig en in Nederland zelfs wordt beschermd.
Bij de buren in de tuin zetten was geen optie. Ik had pas `De Aanslag´ van Mulisch weer eens gelezen. Dan maar naar dat stuk bos dat grenst aan de verste uithoek van ons land en waarvan zo onderhand niemand meer weet van wie het is. Ik pakte de veenmol, weer een `zij´ aan de afmetingen te zien, beet achter haar voorpoten en liep ermee naar de grensmuur.
Even twijfelde ik nog: "Maar wat als zij zich op een dieet van rode bosmier op een waanzinnige manier gaat vermenigvuldigen (tot 300 eitjes kan ze produceren) en die komen dan allemaal..."
Maar waar eindig je als je alle ongewenste bezoekers meteen maar gaat afmaken?
Resuluut als een Zwitserse immigratie-ambtenaar zette ik haar over de grens.

Bijzonder Portugees 2.Carnaval: samba en varkensoren

Waarschijnlijk omdat ik aan de verkeerde kant van de Moerdijk ben geboren, vind ik het mooiste aan het Portugese carnaval dat je je er geheel aan kunt onttrekken. Het is niet opdringerig. Je moet het opzoeken. Dat wil niet zeggen dat het hier niet uitbundig gevierd wordt, juist wel, maar afgezien van de optochten speelt het zich hoofdzakelijk binnen af.

Carnaval (dinsdag) is hier een facultatieve feestdag. Alleen als dat in je C.A.O. of je arbeidscontract staat, kun je recht op een vrije dag doen gelden. Schoolkinderen en leerkrachten hebben officieel vrij.
Tot een paar jaar geleden kregen overheidsdienaren meestal toestemming om op maandag en dinsdag de tent te sluiten (tolerância de ponto), maar sinds de Trojka in het land is moeten alle overheidsdiensten deze dagen geopend blijven. De heren mochten er eens wat van denken!
Ik las gisteravond dat veel burgemeesters zich (weer) niets van het verbod van de regering hebben aangetrokken en hun werknemers een vrije dinsdag hebben gegeven. Publiek voor de optocht.




kindercarnaval in Marco de Canaveses

Hoewel carnaval officieus geopend wordt met de kinderoptochten op de laatste schooldag voor de driedaagse carnavalsvakantie, gaan op veel plaatsen de feesten al in de eerste week van januari van start. Hier geen suffe polonaise op dreuntjes als `Lou er ligt een lijster in de la`, of wat recenter: `Op mijn gemak in m´n nieuwe huispak´ (Johny Purple), maar een lekker potje dansen op sambamuziek of de Kuduro. Zelfs de traditionele carnavalsmuziek, die in mijn oren wel iets weg heeft van klezmer, nodigt uit tot een walsje of een polka. Er zijn veel thematisch feestavonden, zoals Venetiaans of zelfs vampier carnaval. Erg populair zijn de aan het einde van de negentiger jaren uit Brazilië overgewaaide `escolas de samba´ (sambascholen), die onderling concoursen houden.

In de streek waar ik woon worden na de varkensslacht tegen Kerstmis de oren van het varken gezouten of gerookt en bewaard voor het traditionele carnevalsmaal op dikke dinsdag: Een bonenschotel met varkensoren en rijst uit de oven. Ik werd een keer uitgenodigd voor zo´n middagmaal. Die oren smaakten wel goed, alleen dat geknapper van kraakbeen tussen mijn tanden...



Golven vernielen de boulevard van Furadouro, Ovar

Maar of je nu Porto of Schin op Geul, Rio de Janeiro of op Mardi Gras in New Orleans bent, Het hoogtepunt van het carnaval is de grote optocht op dikke dinsdag, met de praalwagens, dansgroepen en allegorische figuren. Dit jaar werden er nogal wat afgelast vanwege het slechte weer, maar de beroemdste optocht, die van Ovar, ging zoals altijd door. In dat stadje aan de kust tussen Porto en Aveiro woont een heroïsch volk, dat carnaval viert terwijl een woedend oceaan de straatstenen uit de boulevard rukt en café´s binnendringt. Zonder dralen begint men tegen storm en wind aan de grote parade. Terwijl er brokken van de praalwagens afwaaien, laten de schaars geklede danseressen zich niet kennen. Al zijn ze doorweekt en hebben ze paarse benen van de kou.
Hier ontroert weer eens de strijd van de nietige mens tegen de meedogenloze natuur. Je zou het eigenlijk in zwart-wit moeten zien.