Bijzonder Portugees 2.Carnaval: samba en varkensoren

Waarschijnlijk omdat ik aan de verkeerde kant van de Moerdijk ben geboren, vind ik het mooiste aan het Portugese carnaval dat je je er geheel aan kunt onttrekken. Het is niet opdringerig. Je moet het opzoeken. Dat wil niet zeggen dat het hier niet uitbundig gevierd wordt, juist wel, maar afgezien van de optochten speelt het zich hoofdzakelijk binnen af.

Carnaval (dinsdag) is hier een facultatieve feestdag. Alleen als dat in je C.A.O. of je arbeidscontract staat, kun je recht op een vrije dag doen gelden. Schoolkinderen en leerkrachten hebben officieel vrij.
Tot een paar jaar geleden kregen overheidsdienaren meestal toestemming om op maandag en dinsdag de tent te sluiten (tolerância de ponto), maar sinds de Trojka in het land is moeten alle overheidsdiensten deze dagen geopend blijven. De heren mochten er eens wat van denken!
Ik las gisteravond dat veel burgemeesters zich (weer) niets van het verbod van de regering hebben aangetrokken en hun werknemers een vrije dinsdag hebben gegeven. Publiek voor de optocht.




kindercarnaval in Marco de Canaveses

Hoewel carnaval officieus geopend wordt met de kinderoptochten op de laatste schooldag voor de driedaagse carnavalsvakantie, gaan op veel plaatsen de feesten al in de eerste week van januari van start. Hier geen suffe polonaise op dreuntjes als `Lou er ligt een lijster in de la`, of wat recenter: `Op mijn gemak in m´n nieuwe huispak´ (Johny Purple), maar een lekker potje dansen op sambamuziek of de Kuduro. Zelfs de traditionele carnavalsmuziek, die in mijn oren wel iets weg heeft van klezmer, nodigt uit tot een walsje of een polka. Er zijn veel thematisch feestavonden, zoals Venetiaans of zelfs vampier carnaval. Erg populair zijn de aan het einde van de negentiger jaren uit Brazilië overgewaaide `escolas de samba´ (sambascholen), die onderling concoursen houden.

In de streek waar ik woon worden na de varkensslacht tegen Kerstmis de oren van het varken gezouten of gerookt en bewaard voor het traditionele carnevalsmaal op dikke dinsdag: Een bonenschotel met varkensoren en rijst uit de oven. Ik werd een keer uitgenodigd voor zo´n middagmaal. Die oren smaakten wel goed, alleen dat geknapper van kraakbeen tussen mijn tanden...



Golven vernielen de boulevard van Furadouro, Ovar

Maar of je nu Porto of Schin op Geul, Rio de Janeiro of op Mardi Gras in New Orleans bent, Het hoogtepunt van het carnaval is de grote optocht op dikke dinsdag, met de praalwagens, dansgroepen en allegorische figuren. Dit jaar werden er nogal wat afgelast vanwege het slechte weer, maar de beroemdste optocht, die van Ovar, ging zoals altijd door. In dat stadje aan de kust tussen Porto en Aveiro woont een heroïsch volk, dat carnaval viert terwijl een woedend oceaan de straatstenen uit de boulevard rukt en café´s binnendringt. Zonder dralen begint men tegen storm en wind aan de grote parade. Terwijl er brokken van de praalwagens afwaaien, laten de schaars geklede danseressen zich niet kennen. Al zijn ze doorweekt en hebben ze paarse benen van de kou.
Hier ontroert weer eens de strijd van de nietige mens tegen de meedogenloze natuur. Je zou het eigenlijk in zwart-wit moeten zien.