woensdag 14 mei 2014

Portugallig 6. Adeus Trojka, bedankt

Overmorgen, 17 mei, eindigt officieel de `Resgate´, het driejarig `hulp´programma in de vorm van een lening van 78 miljard Euro, die door het IMF en de Europese Unie in 2011 aan Portugal werd verstrekt. Nakoming van de voorwaarden (o.a. strenge bezuinigingen en privatiseringen) voor het overmaken van tranches van die lening werd telkens getoetst door een vertegenwoordiger van het IMF, de Europese Commissie en de Europese Centrale Bank, die samen `De Trojka´ werden genoemd.


Van die Trojka is Portugal nog niet af. Voor overmaking van de laatste tranche van de lening dient de Portugese regering in een brief aan het IMF een aantal (door de Trojka gedicteerde) beleidsvoornemens vast te leggen, oftewel verregaande toezeggingen te doen over de manier waarop zij het land verder gaat uitkleden: Definitieve kortingen op de salarissen van het overheidspersoneel (nu al teruggebracht tot het niveau van 1983), uitkeringen en pensioenen. Regering en IMF willen de inhoud van deze brief niet openbaar maken voor de Europese verkiezingen op 25 mei, waardoor de kiezer zeer belangrijke informatie wordt onthouden. De oppositie is natuurlijk furieus. De president doet, zoals gewoonlijk, niets.

Het verloop van de `reddingsoperatie´ en hun rol daarin worden door de regeringspartijen uiteraard positief beoordeeld, hoewel men met goed fatsoen eigenlijk geen ander resultaat kan laten zien, dan dat Moody´s in haar rating Portugal heeft opgewaardeerd van vuilnis B3 naar vuilnis B2 (geschikt voor recycling?), nog maar twee stappen van `junk´ af! De rest waarop men zich beroemt, dalende werkeloosheid, economische groei en positieve handelsbalans enzovoort, is een samenraapsel van halve waarheden en gegoochel met cijfers. De stijging van de export (o.a. textiel en schoeisel) waarmee president en regering mooi weer lopen te spelen, is tot stand gekomen door inventief en doortastend particulier initiatief en óndanks het regeringsbeleid dat de toegang tot bedrijfskrediet bijna onmogelijk heeft gemaakt.

Manuel Carvalho Da Silva
                                                  
Voor een eerlijker evaluatie van de afgelopen drie jaar geef ik het woord aan Manuel Carvalho Da Silva, ex-vakbondsleider, onderzoekswetenschapper en Professor Sociologie aan de Universiteit Lusófona, want die kan het beter - en met veel meer recht - onder woorden brengen dan ik:
"...Een echt hulpprogramma zou hebben gezorgd voor vermindering van de staatsschuld, toename van onze capaciteit om rijkdom te genereren, een evenwichtige relatie tussen staatsuitgaven en -inkomsten, opgebracht door degenen die dat het beste kunnen dragen en teruggave van hetgeen dat van het volk geroofd is; terugdringing van de corruptie en de vriendjespolitiek, een eerlijker verdeling van de rijkdom en een efficiënter bestuur. Intussen is in feite een omgekeerde situatie ontstaan. We hebben nu minder werkgelegenheid en bovendien van een slechtere kwaliteit. Lagere lonen, pensioenen en uitkeringen. Slechtere gezondheidszorg en onderwijs. Duizenden bedrijven vernietigd. Een grotere concentratie van de rijkdom. Meer ongelijkheid, onrechtvaardigheid en armoede. Een verzwakte verzorgingsstaat en een staatsbegroting die ter beschikking staat van de zaken van de grote kapitalisten..." (Expresso, 11-1-´14).

Een paar dagen geleden maakte de EDP (grootste electriciteitsleverancier) bekend dat 285.000 huishoudens de electriciteitsrekening niet meer kunnen betalen. Het grootste deel daarvan  is inmiddels afgesneden.
Met waxinelichtjes (niet meer van Verkade) is geluk weer heel gewoon in Portugal. Het gedwongen vroeg naar bed heeft intussen niet voor een hoger geboortecijfer gezorgd, integendeel: In 2013 werden in Portugal 24.000 minder mensen geboren dan dat er stierven. Zei ik laatst al niet iets over hoop op de toekomst?

Als om de zinloosheid van het Portugese verpauperingstraject nog eens te benadrukken, verscheen naar aanleiding van zijn boek `European Spring: Why our economies en politics are in mess´, afgelopen zondag een interview met de Britse econoom en schrijver Phillip Legrain in de krant `Público´. Kort gezegd is volgens hem de Europese crisis ontstaan door een slecht gemanagede bankencrisis, waarbij teveel politici een veel te nauwe relatie met de banken onderhielden (omdat ze er gewerkt hadden, of in de toekomst wilden gaan werken) en het belang van de banken vóór het landsbelang hebben laten gaan, waardoor overheden zelf in financiële moeilijkheden kwamen.
De schrijver is van mening dat de reddingsoperaties in Portugal en Griekenland de relaties binnen Europa ernstig en onnodig hebben verstoord, omdat inplaats van de banken of het IMF rijkere lidstaten crediteuren van de landen in moeilijkheden werden en -nu komt het ergste - dat deze operaties inplaats van de landen in nood alleen de Duitse banken ten goede zijn gekomen. Van dat laatste hadden we in Portugal al zo´n idee voordat dat boek verscheen. In 2011 was Legrain onafhankelijk adviseur van de president van de Europese Commissie, Durão `Mister Europa´ Barroso, die zijn raad niet begreep of wilde begrijpen. Hij heeft er in ieder geval niet naar gehandeld.


Op 3 mei was de laatste vergadering van regeringsvertegenwoordigers met de Trojka. Vice-precident Paulo Portas deed de leden van de Trojka een Engelse vertaling van `de Lusiaden´ van Luís de Camões cadeau. Ik moest denken aan wat Slauerhoff in `Het verboden rijk´ over dat epos zegt: "Dat ruw gedicht, dat plundertochten tot heldendaden omzong." Een passend geschenk.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten