woensdag 14 oktober 2015

Portugal maakt het 6. Óbidos onderneemt

´Je moet maar lef hebben´, dacht ik en waarschijnlijk met mij vele anderen, toen Óbidos zichzelf in 2002 tot `Capital de Chocolate´, hoofdstad van de chocolade uitriep en het eerste grote `Festival de chocolate´ organiseerde. In Óbidos of zelfs maar in de buurt daarvan is geen chocoladefabriek te vinden en de eerste bonbondraaier moet daar nog geboren worden. Portugal heeft hoe dan ook geen chocolade-industrie van betekenis. de grootste fabriek, Imperial in Vila de Conde produceert 4200 ton per jaar, dan heb je de Ariense in Viano do Castelo, Arcádia in het centrum van Porto en natuurlijk het aloude Regina in Lissabon, maar Óbidos..? Ondanks alle scepsis werd het festival zo'n gillend succes, dat er eindeloze files voor de gemeentegrenzen ontstonden, de snelweg moest worden afgesloten en de burgemeester zich gedwongen zag een oproep op de radio te doen om weg te blijven: Óbodos was vol. Ook de middeleeuwse markt, die in 2002 voor het eerst gehouden werd, was een groot succes, evenals de `Vila Natal´, kerstdorp, met 200.000 bezoekers. Deze maand organiseert het dorp voor het eerst een literair festival. Hoe komt het dat er in die slaperige, voornamelijk agrarische gemeente plotseling zoveel activiteit losbarstte, terwijl men in Porto nog niet eens op het - voor de hand liggende - idee van een Portfestival was gekomen?


Festival de chocolate

In 2002 werd de historicus Telmo Faria burgemeester van Óbidos (in Portugal worden de burgemeesters rechtstreeks gekozen), met 30 jaar de jongste burgemeester van het land.
Een jaar voor zijn verkiezing kwam hij naar aanleiding van een bezoek aan Santiago de Compostela en een gesprek met een Noord-Amerikaanse schrijver die een aantal boeken over chocolade heeft gepubliceerd en een huis in Óbidos heeft, op het idee van het chocoladefestival (en de middeleeuwse markt). Dat idee ging mee in de verkiezingen tot grote hillariteit van de oppositie. `De chocolademaker´ werd hij genoemd. Inmiddels bestaan de festivals 13 jaar. Ze zijn een flinke (bij)verdienste voor de plaatselijke middenstand. Verenigingen en andere non-profitorganisaties mogen elk jaar meedingen naar een stand op de middeleeuwse markt om hun kas te spekken. Alleen de brandweer hoeft niet mee te doen met de loterij en krijgt automatisch een plaats. In de loop der jaren heeft het corps van de inkomsten twee nieuwe ambulances kunnen kopen. De kinderen van middenstanders in Óbidos trekken niet weg, maar volgen hun ouders op in winkel of horeca-gelegenheid en moderniseren de zaak. Het ondernemersklimaat is er goed.

`middeleeuwse´ markt

En niet alleen vanwege de festivals. In de 12 jaar dat Faria burgemeester van Óbidos was (het maximale mandaat is 3 keer 4 jaar), werd het `overnachtingstoerisme sterk gestimuleerd, er werd een technologisch industriepark geopend (met 26 nieuwe bedrijven) en er is ook in innovatie in landbouw geïnvesteerd. Door de toegenomen werkgelegenheid en de prettige woonomstandigheden is de bevolking van Óbidos in de laatste jaren met 5% gegroeid in een tijd van negatieve bevolkingsgroei in Portugal. De schuld van de gemeente aan toeleveringsbedrijven, die in 2009 nog 9,4 miljoen Euro was, bedraagt nu 168.000 en de betalingstermijn is niet meer dan 17 dagen. De totale schuld van de gemeente op middellange termijn nam af van 11 tot 1,5 miljoen Euro.
De festivals worden geacht zelffinanciërend zijn. Dat lukte niet meer met het operafestival, dat van 2004 tot 2011 werd gehouden en het klassieke muziekfestival. Daar werd dan ook mee gestopt. Wat bleef - op muzikaal gebied - is de week van de piano.

Castelo de Óbidos

Óbidos is een gemeente, nog net geen stad, vlak bij de kust in het centrum van Portugal. Het staat bekend om het `Castelo de (kasteel van) Óbidos´, dat in de 12e eeuw door Dom Alfonso Henriques op de Moren werd heroverd. In 2007 werd het kasteel verkozen tot een van de zeven `wonderen´ van Portugal. Natuurlijk werden het kasteel en de pittoreske straatje van het plaatsje altijd al door toeristen bezocht, maar meestal was dat een kwestie van een uurtje de bus uit, wat plaatjes schieten en weer verder. De bedoeling van de verschillende festivals is om de bezoekers wat langer vast te houden en ook te laten overnachten. Dat lijkt heel goed te lukken. Óbidos is inmiddels de vijfde meest bezochte plaats in Portugal.


Tijdens het litteratuurfestival, dat van 15 tot 25 oktober duurt, wordt Óbidos omgetoverd tot een `Vila Literária´, een litterair dorp. Er worden ongeveer tweehonderd schrijvers uit het Portugese taalgebied verwacht en er staan 150 litteraire sessies, 37 conferenties, 27 voorstellingen (theater, muziek en film) en 14 exposities op het programma. Ook zijn er schrijflessen en workshops. Mascotte van het festival is de olifant Salamon, uit `De tocht van de olifant´ van de Portugese schrijver en Nobelprijswinnaar José Saramago.
Gezien de opzet en het programma wordt ook dit festival vast een succes.


 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten