woensdag 24 augustus 2016

Stad en land 12. Een brug voor de eeuwigheid

De Portugese dictator Salazar (1889-1970) zal zich wel meer dan één keer in zijn graf hebben omgedraaid, toen, nog geen tien jaar na de inhuldiging van de brug, op op 25 april 1974 zijn naamplaat werd verwijderd en de brug de naam van de Anjerrevolutie kreeg: `Ponte de 25 Abril´. Het was zíjn monument. Een tunnel zou ook een prima oplossing voor een vaste verbinding tussen de Taagoevers zijn geweest, maar het moest een zichtbaar bouwwerk worden. De langste hangbrug van Europa (Tot hij in 1998 werd ingehaald door de Grote Beltbrug in Denemarken). Een brug die honderd jaar mee zou gaan. Op 6 augustus zat de helft erop en vierde de brug haar vijftigste verjaardag.

 


`Honderd jaar?´, krabben hedendaagse technici zich achter het oor: `Die brug is gebouwd voor de eeuwigheid. Als hij goed wordt onderhouden, natuurlijk.´
72.600 ton staal werd er in de brug verwerkt. Tien keer zoveel als in de Eiffeltoren. En 203.000 m2 beton. Het ruim een kilometer lange brugdeel tussen de pijlers is opgehangen aan 54.000 kilometer gewikkelde staaldraad van een halve centimeter (vier keer de wereld rond).
De twee hoofdpijlers zijn 190 (en een halve) meter hoog. Voor de constructie van de zuidelijke peiler (82 meter diep), moest men door 32 meter water, 30 meter modder en 20 meter zand en losse stenen, voordat men de fundatie op vaste rots kon verankeren.
De brug is gebouwd om aardbevingen van 7,5 tot 8 punten op de schaal van Richter te doorstaan en is zonder twijfel de veiligste plek van Lissabon als daar ooit weer een aardbeving losbarst. De veiligheid van de brug wordt, door honderden sensoren, 500 keer per seconde gemeten.


Aan het einde van de 19e eeuw waren er al plannen om een vaste verbinding te maken tussen Lissabon en de zuidelijke oever van de Taag, maar het duurde tot 1953 tot de Portugese overheid een commissie in het leven riep die de mogelijkheden moest bestuderen van een vaste oeververbinding, bestemd voor trein- en wegverkeer. In 1958 besloot de regering om een brug te bouwen, die Alcântara met Almada zou verbinden.
Na een publieke inschrijvingsronde werd het werk gegund aan het Amerikaanse United States Steel Export Company. In november1962 begon men met de bouw en in augustus 1966, zes maanden voor de geplande streefdatum (kom daar nog maar eens om), was de brug klaar voor het wegverkeer. Hoewel er bij de bouw rekening werd gehouden met de ondersteuning van een spoorweg, werd de treinverbinding wegbezuinigd. Het duurde tot 1999 voordat die er uiteindelijk kwam. De brug kostte, omgerekend van escudo´s, maar zonder inflatiecorrectie, 11 miljoen Euro.

 In totaal waren meer dan 2 miljoen arbeiders betrokken bij de bouw van de brug, maximaal ongeveer 3000 per dag. Officieel kwamen er 4 om het leven door ongevallen tijdens de bouw, maar volgens onderzoekers verdoezelde het dictatoriale regiem de feiten en kwamen er minstens 20 mensen om. Op 6 augustus werden er bloemen in de Taag geworpen ter nagedachtenis van de overleden arbeiders.


De brug werd geopend door president Américo Thomaz, bijgenaamd  O `corta-fitas´, de lintjesknipper (hij had niets te vertellen tijdens het bewind van Salazar) en ingezegend door kardinaal Cerejeira. De hele Portugese elite was aanwezig bij de plechtigheid. Toen de brug geopend was, staken er in het eerste uur alleen al 50.000 auto's over. Het werd de grootste file ooit in Portugal vertoond. Gratis, deze dag. Het was beslist geen brug voor arme mensen. De tol was 20 escudo's, toen een bijzonder hoog bedrag. Een grap uit die tijd: `Mij zal niet overkomen wat een knaap die ik ken gebeurde. Die stak de brug over naar Cacilhas en staat daar nu al een maand in een restaurant borden te wassen om geld voor terugkeer naar Lissabon te verdienen.´

Ook nu nog klagen veel gebruikers over de hoogte van de tol - 1,70 € voor een personenauto en 6,95 € voor de zwaarste categorie - en dat terwijl de brug al lang `afbetaald´ is en de onderneming `Lusoponte´, die de brug beheert, jaarlijks 40 miljoen Euro aan tol opstrijkt. `Om vette dividenden aan de aandeelhouders uit te keren. Rentenieren over de rug van de kleine man, halen we maar weer eens van stal.


Maar ondanks alle polemiek werd op 6 Augustus de 50e verjaardag van de brug gevierd. Naar goed Portugees gebruik met eten, drinken en veel muziek. Ook kon men gratis een bezoek brengen aan speciaal voor de gelegenheid uitgenodigde antieke binnen- en buitenlandse zeilschepen, waaronder de Hollandse `De Gulden Leeuw´. En natuurlijk werd het feest afgesloten met een groot vuurwerk.   

Intussen begint men serieus te denken over een derde oeververbinding. De `Ponte de 25 Abril´kan niet meer auto's aan dan de bijna 140.000 die er dagelijks overheen razen en de `Ponte de Vasco da Gama´ ligt teveel naar het oosten voor veel woon-werkverkeer. Voor een flink aantal extra treinen is nog wel plaats.


Op 6 Augustus was het 50 jaar geleden dat de brug ingehuldigd werd en dat werd gevierd. Met muziek, eten en drinken, gratis bezoek aan antieke zeilschepen, waaronder de Hollandse `De Gulden Leeuw´ en tot slot natuurlijk een groot vuurwerk.   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten